Σημειώσεις από το περιβάλλον
[ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ή ΠΕΡΑ ΑΠ᾽ ΑΥΤΗΝ ]

Στις 15 Ιουνίου



Αφιέρωμα στον Γερμανό συγγραφέα Β. Γκ. Ζέμπαλντ (επιμ. Βασίλης Παπαγεωργίου)




Νταβανόμυγες

O Στέφανος Κουμανούδης (φωτ. Γιώργος Τζερτζίνης, αρχείο Σ. Κακίση)

Ο Στέφανος Κουμανούδης, ο μεγάλος επιγραφικός αρχαιολόγος, ο φίλος μου, που πέθανε νωρίς, είχε κάποτε πολύ εντυπωσιαστεί που δεχόταν, που δεχόμασταν, επίθεση, μόλις κάποια μετάφραση, κάποια δουλειά μας, τυπωνόταν, χωρίς μάλιστα καθυστέρηση, αμέσως, άμεσα.
Μου λέει: —Εμείς είμαστε χαρούμενοι. Πάμε για πικ-νικ ωραίο στο δάσος των ελληνικών μας, απλώνουμε το χρωματιστό καρό μας τραπεζομάντιλο στη χλόη, έχουμε μαζί το κρασάκι μας, τα κεφτεδάκια μας, το τυρί, το ψωμί, τις ελιές μας. Και μόλις καθόμαστε, μόλις πάμε να βάλουμε την πρώτη μπουκιά στο στόμα, την πρώτη γουλιά να πιούμε, χραπ, κολλάει στο σβέρκο μας η νταβανόμυγα! Κι όλοι αυτοί οι επικριτές μας έχουν και κάτι φρικτά, βρε παιδί μου, ονόματα, σχεδόν καρναβαλικά: «Σάιος Σιχαμέλης», «Κωστής Μπουρδοπουλαλάκης», «Φίλωνας Παραδοειδής». Τι να κάνουνε; Κι αυτοί λίγο ζωντανό αίμα θέλουνε, αλλιώς δεν μπορούνε.

Αλλιώς πώς να ζήσουν, πώς να κρατηθούνε;


( Από το ανέκδοτο βιβλίο Νουάρ στιγμές )


Όλα τα χρώματα που έχουν σβηστεί

(ένα ποίημα για τη Γάζα)

Δυο πανύψηλοι, γκρι, πέτρινοι μιναρέδες
ευθυγραμμισμένοι μεταξύ σαν γκολπόστ
σε ένα ματς μονότερμα για τον δυνατό
που έχει ξεσκίσει τα δίχτυα του φραγμού
και δεν κρατούν τις μπάλες του σιδήρου,
και τώρα πια κανείς δεν κρατάει το σκορ

και παρέκει από τους μιναρέδες, ένας χαρταετός
στο ίδιο χρώμα γκρι (αυτές τις μέρες ό,τι χαρτί βρεθεί)
παλεύει στον αέρα για να τους παραβγεί στο ύψος,
γιατί ο (αόρατος) μικρός που από τη γη κουμαντάρει
τον τεντωμένο σπάγκο με δυσκολία, φαίνεται, μεγάλη
―φέρνει μια τούμπα ο αετός και ύστερα ισορροπεί,
για λίγο, φέρνει τούμπα πάλι μα κάτω δεν το βάζει―
ναι, ο μικρός χειριστής το έχει καταλάβει αυτές τις μέρες
δεν τον φτάνει ο μουεζίνης τον Θεό από τους μιναρέδες

και παραπίσω δίπλα στη θάλασσα οι δρόμοι
το ίδιο με την πλατιά την αμμουδιά ασταθείς,
οι δρόμοι αυτοί που συνεχώς κάνουν κύκλους
και τους ακολουθεί ένα καραβάνι από δυστυχείς
―πόση ανθρωπιά τους μένει η ψυχή τους το ξέρει―
επάνω σε ξεκοιλιασμένα, βουλιαγμένα τροχοφόρα,
και σε κάρα, που τα σέρνουν αργά γαϊδουράκια,
φορτωμένα παιδιά, με κάθε χρώμα μπλουζάκια,
πολύχρωμες κουβέρτες και χαλιά αναδιπλωμένα
τόσες φορές σύμφωνα με τις απανωτές διαταγές

και μέσα στον χαμό ανακαλώ το τραγούδι αυτό:
            Όλα τα χρώματα που έχεις μες στο νου
                
θα σου τα δείξω και θα τα δεις να λάμπουν*
Όλα τα όμορφα χρώματα στα μυαλά των παιδιών
τα έχει σβήσει το μένος της οργής των στρατιωτών

κοιτάνε στο μικρό βάθος της ζωής τους τα παιδιά
και αντικρίζουν μια ολική ισοπέδωση, του τάφου
Κοιτάνε ψηλά, εκεί όπου φύτρωναν τα όνειρα τους
και βλέπουν να ανεβαίνουν μέσα από το χώμα
πελώρια σύννεφα σταχτιά, φουσκωτά, αγριεμένα

έτσι όπως έχουν έρθει τα επάνω-κάτω εδώ πέρα
αρχίζεις να αναρωτιέσαι αν αυτό που παρατηρείς
να τινάζεται προς τα πάνω με ορμή, και να πνίγει τον αέρα,
είναι οι στάχτες όλων αυτών που έχουν απάνθρωπα πληγεί,
ή, μήπως, οι τέφρες μιας μνήμης που έχει αισχρά προδοθεί.

8 Μαϊου, 2024


* Whatever colors you have in your mind / I ‘ll show them to you and you ‘ll see them shine: στίχοι από το τραγούδι “Lay Lady Lay” του Μπομπ Ντίλαν.

Αναζητήσεις

Έκθετα βιβλία


Δεν υπάρχουν τσέπες για βιβλία τσέπης. Από ανακοπή καρδιάς πάνε τα αισθηματικά βιβλία, όταν ανακόπτεται το αίσθημα για τα βιβλία. Μετά από σαράντα πέντε χρόνια αναστέλλεται η κυκλοφορία έντυπων εκδόσεων της σειράς Άρλεκιν. Κυκλοφορούσαν μόνο σε περίπτερα, που έβγαλαν φτερά και απογειώθηκαν στα πέριξ.
Πρόκειται για την τρυφερά αποκρουστική κορυφή ενός παγόβουνου καθώς λιώνει με την αύξηση των θερμοκρασιών, που προκαλεί η διανοητική τριβή με ζητήματα κλιματικής αλλαγής. Με την προοπτική επικράτησης της τεχνητής νοημοσύνης, καταργούνται οι συγγραφείς. Η ψηφιοποίηση διαδικασιών έκδοσης επιτρέπει την κατάργηση των εκδοτών. Καταργούνται τα βιβλιοπωλεία, αφού κανείς δεν αγοράζει βιβλία. Καταργούνται και οι βιβλιοθήκες, αφού αναγνώστες δεν υπάρχουν. Χωρίς προς έκθεση βιβλία, καταργούνται οι εκθέσεις, όπου τα χεράκια τους ζέσταιναν διοργανωτές στην πυρά παλαιάς κοπής βιβλίων και διαδικτυακών εκτυπώσεων. Τα κακώς κείμενα εκλείπουν.
Ευτυχώς βρέθηκε και στο λείψανό του θα επιστραφεί το κομμένο δεξί χέρι ενός αγίου. Αναζητώντας κηρύγματα, σε κάποιο αρχαίο βιβλίο ίσως έβαζε χέρι. Θαύματα συμβαίνουν παντού. Στο Παρίσι έπεσαν τα φτερά του Κόκκινου Μύλου. Μουλέν Ρουζ. Εγώ τι να πω; Μερικές φορές είμαι καλά, αλλά ευτυχώς μετά μου περνά. Παρακαλώ μην ξεχνάτε ότι υπάρχουν εφαρμόσιμες συμβουλές. Ξεκινήστε την ημέρα σας με πρόγνωση του καιρού. Ολοκληρώστε τη νύχτα με απόγνωση εγκαίρως.


ΣΧΕΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Αppαισιοδοξία: https://www.hartismag.gr/hartis-34/stigmata/appaisiodoxia