Σελίδα τίτλου της Α’ έκδοσης των «Απάντων» του Μύλλερ από τον Gustav Schwab, σε πέντε τόμους, το 1830, τρία χρόνια μετά τον θάνατό του

____________
Επιμέλεια: Αναστασία Αντωνοπούλου, Συμεών Γρ. Σταμπουλού
______________



Ο Γουλιέλμος Μύλλερ (1794-1827), Γερμανός ρομαντικός ποιητής, συνομήλικος του Ανδρέα Κάλβου, του Διονυσίου Σολωμού, του Φραντς Σούμπερτ, παρακολούθησε στενά όλα τα γεγονότα, τους ηρωικούς σταθμούς και τους πρωταγωνιστές της επανάστασης του '21. Έγραψε γι’ αυτήν τα περισσότερα ποιήματα από κάθε άλλον φιλέλληνα ποιητή (ανέρχονται περίπου στα πενήντα). Έμεινε γνωστός ως ο «Μύλλερ των Ελλήνων», ενώ λίγοι θυμούνται ότι είναι ο ποιητής που ενέπνευσε στον Σούμπερτ την Ωραία μυλωνού και Το χειμωνιάτικο ταξίδι. Κλασικός φιλόλογος, μαθητής του Φρειδερίκου Αυγούστου Βολφ των Προλεγομένων στον Όμηρο, έμαθε τη γλώσσα των επαναστατημένων Ελλήνων, μετέφερε στα γερμανικά τη συλλογή ελληνικών δημοτικών τραγουδιών του Φωριέλ (1825) και έγραψε υμνητικά τραγούδια (λήντερ) με βάση τον δημοτικό στίχο. Γενικός τίτλος: Τραγούδια των Ελλήνων.
Πέθανε σε ηλικία 33 ετών, λίγες ημέρες πριν από τη ναυμαχία του Ναυαρίνου (1827). Για την προσφορά του στην ενίσχυση του φιλελληνικού κινήματος στην Ευρώπη η ελληνική πολιτεία (Βουλή, Ακαδημία, Πανεπιστήμιο) τον τίμησε στα ιωβηλαία των πενήντα, ακόμη και των εκατό, χρόνων από τον θάνατό του. Έκτοτε επήλθε σταδιακά η λήθη. Η εκδοτική του παρουσία στα ελληνικά γράμματα κατά τον 20ό αιώνα υπήρξε πενιχρή. Η εικόνα δεν έχει αλλάξει μέχρι σήμερα. Λεπτομέρεια: Πόσοι αναγνωρίζουν τον ποιητή πίσω από την οδοσήμανση «Μυλλέρου» στο Μεταξουργείο; Ζήτημα γενικότερο της ιστορικής μνήμης.

Με πρωτοβουλία του «Ιδρύματος Τάκης Σινόπουλος» και σε συνεργασία με το Τμήμα Γερμανικής Φιλολογίας του ΕΚΠΑ διοργανώθηκε πρόσφατα σεμινάριο μετάφρασης έργων του Γουλιέλμου Μύλλερ (ποιημάτων και πεζών). Το μεταφραστικό υλικό θα κυκλοφορήσει σύντομα σε δίγλωσση έκδοση, με την ελπίδα ότι θα επαναφέρει στη γραμματειακή μας μνήμη και θα θέσει στην κρίση μας, με τον όρο της δικαιοσύνης, όπως την ζήτησε ο Σεφέρης, ικανό μέρος του μυλλερικού έργου.
Μέρος των μεταφράσεων, με τα συνοδευτικά σημειώματα και τον απαραίτητο σχολιασμό, παρουσιάζεται στο παρόν αφιέρωμα του φιλόξενου Χάρτη.

Σ.Γ.Σ.


Φωτ. Γ.Β. Μονεμβασίτη